متفرقه همه چیز درباره تار آذربایجانی

[Evolving]

شیطانک تار آذربایجانی​

تار آذربایجانی چهار شیطانک دارد: یکی شیطانک اصلی که در محل اتصال دسته به سرپنجه قرار دارد و از روی آن شش وتر اصلی تار عبور می کنند ، دوم شیطانک فرعی است که سیم باس از روی آن می گذرد و به شیطانک اصلیمحسوب می شود. این زایده در قسمت بالایی شیطانک اصلی قرار دارد و ارتفاع آن باعث می شود که سیم باس در سطحی بالاتر از سایر وترها قرار گیرد. دو شیطانک فرعی دیگر ، محل عبور سیم های زنگ و زایده هایی فلزی هستند که یکی از آن ها در حد فاصل دستان های دهم و یازدهم و دیگری در حد فاصل دستان های شانزدهم و هفدهم ( به ترتیب نزدیک دستان « سل » وسط دسته و دستان « دو » پایین دسته) در روی دسته قرار گرفته اند . ارتفاع و محل این دو شیطانک باعث می شود که سیم های چهار گانه زنگ ( هر دو سیم زنگ از روی یک شیطانک عبور می کند) در سطحی بالاتر و جدا از سیم های اصلی قرار گیرند.

 

[Evolving]

سیم گیر تار آذربایجانی​

سیم گیر تار آذربایجانی از تار فارسی بزرگ تر و پهن تر است و روی آن معمولا ده شیار برای نگهداری و اتصال وترها و بند خرک وجود دارد.

 

[Evolving]

مضراب تار آذربایجانی
مضراب قطعه ای از جنس شاخ گاو میش یا مواد مصنوعی است و طول آن در حدود ۵/۲ سانتی متر است . در انتهای مضراب چند شیار سطحی برای جلوگیری از لغزش آن در دست نوازنده ایجاد می شود. مضراب تار آذربایجانی بر خلاف مضراب تار فارسی ، فاقد موم است

 

[Evolving]

موارد و نوع استفاده از تار آذربایجانی​

تار آذربایجانی مهم ترین و اصلی ترین ساز دراجرای مقاماتو دستگاه هادرموسیقی آذربایجان است . این ساز هم در همراهی آوار، به صورتتک نوازی و هم همراه با سازهای دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. رپرتوار تار آذربایجانی بسیارگسترده است و طیف وسیعی را از جمله مقامات و دستگاه ها ،آثار ساخته شده برای تار تنها ، آثاری برای تار به همراهی پیانو، گروه های متشکل ار تعدا قابل توجهی تار، گروه های کوچک موسیقی متشکل ازسازهای ملی آذربایجان ، گروه های کوچک موسیقی متشکل از سازهایملی آذربایجان و سازهای غربی و حضور تار در ارکسترهای سمفونیک ،اپروا و باله را شامل می شود.

 

[Evolving]

مهم ترین صحنه های حضور تار آذربایجانی​

مجالس عروسی و شادمانی​

از دیرباز نوازندگان به تنهایی یا به همراهی کمانچه ، قاوال ( دایره) و خواننده زینت بخش مجالس عروسی و شادمانی در آذربایجان بوده اند و از این جهت ، هیچ تفاوتی میان نوازندگان معمولی و نوازندگان سرشناس و چیره دست وجود نداشته است. در این مجالس ، تصنیف ها ، رنگ ها ، آهنگ های رقص و گاه گوشه ها یا شعبه هایی از مقامات اجرا می شوند. در جمهوری آذربایجان ، بنگاه هایی برای تجمع نوازندگان و خوانندکان وجود دارد و دعوت از هنرمندان برایشرکت در مجالس عروسی و شادمانی نیز به وسیله همین بنگاه ها صورت می گیرد.

محافل و مجالس​

از آن جاکه زندگی مردم آذربایجان از دیر باز رابطه مستحکمی با موسیقی ملی آذربایجان داشته است ، در بسیاری از محافل و مجالس رسمی و غیر رسمی بجرمجالس عروسی و شادمانی نیز از نوازندان تار دعوت می شود. در این قبیل مجالس نیز اغلب همان گروه کوچک سه نفره موسیقی آذربایجان ( تار آذربایجانی ، کمانچه و قاوال که توسط خواننده نواخته می شود) حضور دارد و رهبری این گروه سه نفره با نوازنده تار است.

 

[Evolving]

مهم ترین صحنه های حضور تار آذربایجانی​

مجالس عروسی و شادمانی​

از دیرباز نوازندگان به تنهایی یا به همراهی کمانچه ، قاوال ( دایره) و خواننده زینت بخش مجالس عروسی و شادمانی در آذربایجان بوده اند و از این جهت ، هیچ تفاوتی میان نوازندگان معمولی و نوازندگان سرشناس و چیره دست وجود نداشته است. در این مجالس ، تصنیف ها ، رنگ ها ، آهنگ های رقص و گاه گوشه ها یا شعبه هایی از مقامات اجرا می شوند. در جمهوری آذربایجان ، بنگاه هایی برای تجمع نوازندگان و خوانندکان وجود دارد و دعوت از هنرمندان برایشرکت در مجالس عروسی و شادمانی نیز به وسیله همین بنگاه ها صورت می گیرد.

محافل و مجالس​

از آن جاکه زندگی مردم آذربایجان از دیر باز رابطه مستحکمی با موسیقی ملی آذربایجان داشته است ، در بسیاری از محافل و مجالس رسمی و غیر رسمی بجرمجالس عروسی و شادمانی نیز از نوازندان تار دعوت می شود. در این قبیل مجالس نیز اغلب همان گروه کوچک سه نفره موسیقی آذربایجان ( تار آذربایجانی ، کمانچه و قاوال که توسط خواننده نواخته می شود) حضور دارد و رهبری این گروه سه نفره با نوازنده تار است.

 

[Evolving]

تار آذربایجانی درارکستر سازهای ملی آذربایجان​

در آذربایجان شرقی و به ویژه در جمهوری آذربایجان از چند دهه پیش ارکسترهایی از سازهای ملی آذربایجان تشکیل شده است . این ارکسترها بیش تر در سالن های کنسرت ، تالارها ، رادیو و تلویزیون و در جشن ها و عیدهای ملی به اجرای موسیقی می پرداختند . چند تار، چند کمانچه ، یک یا دو بالابان ، قاوال، نقاره ، قوشا نقاره و گاه تخته ، سازهای این گروه از ارکسترها هستند . در برخی از این گروه های گارمون ( نوعی آکاردئون ) نیز حضور دارد. تار دی این ارکسترها، هم به صورت تک نوازی و هم گروه نوازی مورد استفاده قرار می گیرد . آهنگ سازان آذربایجان آثار قابل توجهی برای این گروه از ارکسترها ساخته اند.

 

[Evolving]

تار آذربایجانی در ارکستر های مختلط​

از چند دهه پیش ارکسترهای مختلطی از سازهای ملی آذربایجان و سازهای غربی شکل گرفته و سازهای تشکیل دهنده این ارکستر ها عبارتند از تعدادی تار، تعدادی کمانچه ، چند بالابان ، چند قاوال ( دایره ) ،نقاره ، قوشا نقاره ، تخته ، گارمون ، پیانو، و سازهای دیگری مانند ویولن ، ویولا، ویولن سل ، کنترباس ، گیتار، ساز عاشیقی و … ترکیب سازها در ارکسترها ی مختلف ، متفاوت است . در این ارکسترها نیز تار، هم در تک نوازی و هم درگروه نوازی شرکت دارد برای این گروه از ارکسترها نیز آثار بسیاری ، مانند کنسرتوهای تار و ارکستر مختلط توسط آهنگ سازان آذربایجان ساخته شده است.

 

[Evolving]

تار آذربایجانی در ارکستر های سمفونیک ، اپرا و باله​

بجز ارکسترهای ملی و مختلط آذربایجان ،تاردر نواختن برخی از آثاری که برای ارکستر سمفونیک ساخته شده است نیز حضور دارد شاخص ترین آثاری که در این زمینه به وجود آمده ،کنسرتوهای متعدد برای تار و ارکستر سمفونیک است . در تعدادی از اپراها ، اپرت ها و باله های ملی آذربایجان نیز ازتار استفاده شده و حضور تار در این نوع آثار و ارکسترها بیش تر در جمهوری آذربایجان معمول است .

بجز آ نچه ذکر شد،آثار بسیاری برای تار و ترکیبات مختلف سازی اعم از سازهای آذربایجانی یا سازهای غربی به ویژه در جمهوری آذربایجان ساخته شده است . در جمهوری آذربایجان و آذربایجان شرقی نیز تعداد ی متد برای آموزش تار آذربایجانی نوشته شده و به چاپ رسیده است

 

[Evolving]

جنس و مواد به کار رفته در ساختمان تار آذربایجانی​

کاسه طنینی تار آذربایجانی​

جنس کاسه ازچوب توت است که به صورت یک تکه ساخته می شود. ازچوب گردو نیز کاه استفاده می شود.

کاسه طنینی-تار-آذربایجانی