آموزشی دینی دهم درس چهار

[ریحانه اسفندیاری]

سوالات متن درس چهارم دین و زندگی دهم
پیامبران الهی، « مرگ » را گذرگاهی به سوی حیات برتر در جهان آخرت میدانند و ایمان به زندگی در جهان دیگر را، در کنار « توحید » و « یکتاپرستی » سرلوحۀ دعوت خود قرار داده اند.

 

[ریحانه اسفندیاری]

آیا پیامبران الهی، تنها امکانِ وجود جهان دیگر را اثبات میکردند؟

پاسخ: خیر، بلکه با استدلالهای فراوان وجود آن را « ضروری » میدانستند.


دفع خطر احتمالی، لازم است. » چگونه قاعدهای است؟

 

[ریحانه اسفندیاری]

دفع خطر احتمالی، لازم است. » چگونه قاعدهای است؟

پاسخ: عقلی

قانون عقلی: « دفع خطر احتمالی، لازم است » را با مثال توضیح دهید.

پاسخ: نگاهی کوتـاه بـه زنـدگی روزمره انسانها نشان میدهد کـه، انسان در مواقعی کـه احتمال خطر یا خسارتی در میان باشد، سعی میکند جلوی خسارت احتمالی را بگیرد و از خطری که ممکن است پیش آید، بگریزد. در چنین شرایطی حتی اگر شخصی دیوانه یا دروغگو، که در شرایط عادی گفتۀ او برایمان اعتباری ندارد، بـه مـا خبری بدهد؛ مثلاً خبر از وجود سمی در غذای مـا دهد، این اعلام خطر را نادیده نمیگیریم و احتیاط میکنیم. همۀ مـا در اینگونه موارد از یک قانون « عقلی » پیروی میکنیم کـه میگوید: « دفع خطر احتمالی، لازم است. »

 

[ریحانه اسفندیاری]

به سؤالات زیر پاسخ کوتاه دهید:

الف) عاقل ترین و راستگوترین مردمان در طول تاریخ چه کسانی بوده اند؟

پاسخ: پیامبران


ب) چه کسانی در طـول تاریخ، بـا قاطعیت کامل از وقوع معاد خبـر دادهاند و نسبت بـه آن هشدار داده اند؟

پاسخ: پیامبران

 

[ریحانه اسفندیاری]

ج) همۀ پیامبران پس از « ایمان به خدا »، چه چیزی را مطرح کرده اند؟

پاسخ: ایمان به آخرت


د) همۀ پیامبران الهی، چه چیزی را لازمۀ « ایمان به خدا » دانسته اند؟

 

[ریحانه اسفندیاری]

پاسخ: ایمان به آخرت


هـ) در قرآن کریم، بعد از « یکتاپرستی » ، درباره هیچ موضوعی به اندازه « ……………. » سخن گفته نشده است.

پاسخ: معاد ( قیامت )

مـوضوعـات آیۀ 87 ، نسـاء « اللّه لا إِلَه إِلاَّ هو لَیجمعنَّکُم إِلَى یومِ الْقیامۀِ لاَ ریب فیهومنْ أَصدقُ منَ اللّه حدیثًا »، را بنویسید.

پاسخ: بیانگر موضوعات زیر است ؛
1 (غیر از خداوند، خدایی وجود ندارد.
2 (قطعاً خداوند، همۀ انسانها را در روز قیامت جمع خواهد کرد.
3 (شکّی در وقوع قیامت نیست.
4 (کسی راستگوتر از خداوند، نیست.

 

[ریحانه اسفندیاری]

آیا قرآن کریم، تنها به خبر دادن از « آخرت » قناعت کرده است؟توضیح دهید.

پاسخ: خیـر، تنها بـه خبر دادن از آخرت قناعت نکرده، بلکه بارها با « دلیل » و « برهان » آن را ثابت کرده است.


استدلال های قرآنکریم برای اثبات وقوع قیامت را میتوان به چند دستۀ اصلی تقسیم کرد؟

 

[ریحانه اسفندیاری]

پاسخ: میتوان آنها را به « دو » دستۀ اصلی تقسیم کرد:
دستۀ اول: استدلالهایی که « امکان » معاد را ثابت میکنند و آن را از حالت امری بعید و غیر ممکن خـارج میسازند.


دستۀ دیگر: استدلالهایی هستند که « ضرورت » معاد را به اثبات میرسانند.

استدلال هایی که بر « امکان معاد » دلالت دارند را فقط نام ببرید.

پاسخ:

1 (اشاره به پیدایش نخستین انسان.
2 (اشاره به نمونههایی از زنده شدن مردگان.
3 (اشاره به نظام مرگ و زندگی در طبیعت.

 

[ریحانه اسفندیاری]

یکی از دلایلی که سبب میشود عده ای دست به « انکار معاد » بزنند، چیست؟

پاسخ: این است کـه چنان واقعۀ بزرگ و بـا عظمتی را بـا قدرت محدود خود میسنجند و چون آن را امری بسیار بعید مییابند، بـه انکار آن میپردازند. حـال آن کـه، بعید بودن چیزی برای انسان هرگز دلیل بر غیر ممکن بودن آن نیست.


قرآن کریم، یکی از انگیزههـای انکار معاد را چـه چیزی معرفی کرده است و چرا دلایل و شواهد بـر اثبات آن می آورد؟

 

[ریحانه اسفندیاری]

پاسخ: « نشناختن قدرت خدا » – تا نشان دهد کـه معاد، امـری « ممکن » و « شدنی » است و خداوند بـر انجام آن « تواناست ».

عبارت « و برای ما مثَلی زد، در حالیکه آفرینش نخستین خود را فراموش کرده است، گفت: کیست کـه این استخوانهای پوسیده را دوباره زنده کند؟ بگو همان خدایی کـه آنها را برای نخستین بـار آفرید و او به هر خلقتی، داناست. »؛ استدلال بر « امکان » معاد دارد یا « ضرورت » آن؟ و بـه کدام موضوع اشاره دارد؟