روانشناسی روانشناسی رنگ چیست؟ نماد رنگ‌ها در روان‌شناسی

[گورباه آبی هستم]

آیا تابه‌حال متوجه تأثیر روانشناسی رنگ بر روحیه و احساسات خود شده‌اید؟ تا‌به‌حال رنگ خاص یک اتاق یا فروشگاه حس خاصی را به شما منتقل کرده است؟ مدت زیادی است که طراحان و هنرمندان از روانشناسی رنگ در کارهای خود استفاده می‌کنند. رنگ می‌تواند تأثیر چشمگیری در خلق‌وخو، احساسات و رفتار داشته باشد.

رنگ یک ابزار ارتباطی قدرتمند است و حتی روی واکنش‌های فیزیولوژیکی بدن هم تأثیر دارد. برخی رنگ‌‌ها با افزایش فشارخون، افزایش متابولیسم و خستگی چشم ارتباط دارند. اما رنگ چگونه بر این واکنش‌ها و روحیه تأثیر می‌گذارد؟

 

[گورباه آبی هستم]

روانشناسی رنگ، به انگلیسی Color Psychology، به مطالعه رنگ ها و ارتباط آن با رفتار انسان گفته می‌شود. هدف آن بررسی نحوه تأثیر رنگ بر تصمیمات روزمره است. آیا رنگ لباس ما را مجبور به خرید می‌کند؟ آیا رنگ یک محصول باعث می‌شود که آن برند را بر دیگری ترجیح دهیم؟ باید بگوییم که بله؛ رنگ‌ها در تصمیمات روزمره ما تأثیر دارند، اما دلیل آن کمی پیچیده است.

اگر تابه‌حال نقاشی کرده باشید، متوجه شده‌اید که چگونه می‌توان رنگ‌های خاصی را با ترکیب دو یا چند رنگ ایجاد کرد. روان‌شناسان معتقدند باتوجه‌به ترکیب رنگ‌ها و گسترش تعداد آن‌ها روانشناسی رنگ یک حوزه توسعه‌یافته است. در‌حال‌حاضر دررابطه‌با تأثیر رنگ بر عملکرد روانی، کارهای نظری و تجربی کمی انجام شده است.

هرچند تحقیقات زیادی در‌این‌رابطه انجام نشده است اما این روزها روانشناسی رنگ به موضوع داغی در بازاریابی، هنر، طراحی و سایر زمینه‌ها تبدیل شده است. روان‌شناسان و متخصصان تحقیقات و مشاهدات مهمی در مورد روانشناسی رنگ و تأثیر آن بر احساسات انجام داده‌اند. احساسات شما در مورد رنگ‌ها اغلب شخصی است و ریشه در فرهنگ یا تجربه شما دارد. به‌عنوان‌مثال رنگ سفید در بسیاری از کشورهای غربی نشان پاکی و بی‌گناهی است. اما در کشورهای آسیای شرقی به‌عنوان نماد عزاداری شناخته می‌شود.

 

[گورباه آبی هستم]

چندین فرهنگ باستانی از جمله مصری‌ها و چینی‌ها از کروموتراپی یا رنگ‌درمانی برای درمان استفاده می‌کردند. گاهی به کروموتراپی نوردرمانی یا رنگ‌شناسی هم گفته می‌شود. هنوز هم از رنگ‌شناسی در درمان استفاده می‌شود. در این نوع درمان رنگ‌ها کاربردهای زیر را دارند.

• رنگ قرمز برای تحریک بدن و ذهن و افزایش گردش خون استفاده می‌شود.
• تصور می‌شود که رنگ زرد باعث تحریک اعصاب می‌شود.
• نارنجی برای التیام ریه‌ها و افزایش سطح انرژی کاربرد دارد.
• اعتقاد بر این است که رنگ آبی بیماری‌ها را تسکین می‌دهد و درد را آرام می‌کند.
• تصور می‌شود رنگ‌هایی با طیف نیلی مشکلات پوستی را کاهش دهند.

 

[گورباه آبی هستم]

تحقیقات جدید در مورد شناخت ویژگی رنگ‌ها​

بسیاری از روان‌شناسان به رنگ درمانی با شک و تردید نگاه می‌کنند و معتقدند که تأثیرات فرض شده در مورد رنگ‌ها بسیار اغراق‌آمیز است. همچنین رنگ‌ها در فرهنگ‌های مختلف معانی متفاوتی دارند. تحقیقات در بسیاری از موارد نشان داده است، تأثیرات خلقی رنگ‌ها می‌تواند موقتی باشد. یک اتاق آبی در ابتدا می‌تواند باعث حس آرامش شود، اما این اثر پس از مدت کوتاهی از بین می‌رود. بااین‌حال تحقیقات موجود نشان داده است که رنگ می‌تواند از راه‌های مختلف روی افراد تأثیر بگذارد. البته یک سری روانشناسی‌ها مانندروانشناسی رنگ چشم وجود دارد که هیچ‌گونه اعتباری نداشته و متخصصان آن‌ها را به کلی رد می‌کنند.

• در یک مطالعه قرص‌های دارونما با رنگ گرم مؤثرتر از قرص‌های دارونما با رنگ سرد گزارش شده است.
• بر اساس شواهد چراغ‌های خیابان با رنگ آبی می‌توانند منجر به کاهش جرم شوند.
• رنگ قرمز باعث می‌شود افراد با سرعت و نیروی بیشتری واکنش نشان دهند. به گفته محققان این مورد می‌تواند در طول فعالیت‌های ورزشی مفید باشد.
• دانش‌آموزانی با لباس مشکی بیشتر مجازات می‌شوند. علاوه بر دانش‌آموزان، این ویژگی منفی دررابطه‌با بازیکنان فوتبال هم صدق کرده است.

 

[گورباه آبی هستم]

تأثیر رنگ بر عملکرد انسان​

مطالعات همچنین نشان می‌دهند که رنگ‌های خاص می‌توانند بر عملکرد انسان تأثیر بگذارند. یک مطالعه نشان داد که دیدن رنگ قرمز قبل از امتحان باعث آسیب به عملکرد افراد در آزمون می‌شود. درحالی‌که رنگ قرمز اغلب تهدیدکننده یا هیجان‌انگیز توصیف می‌شود، اما بسیاری از مطالعات قبلی در مورد تأثیر رنگ قرمز تا حدی بی‌نتیجه بوده است. این مطالعه نشان داد که قرارگرفتن دانش‌آموزان در معرض رنگ قرمز قبل از امتحان تأثیر منفی بر عملکرد آنها دارد.

در اولین آزمایش در این مطالعه، قبل از شرکت در آزمون به ۷۱ دانش‌آموز شماره‌هایی به رنگ قرمز، سبز یا سیاه نشان دادند. نتایج نشان داد که دانش‌آموزانی که قبل از آزمون شماره‌ای با رنگ قرمز دریافت کرده بودند، حدود ۲۰% کمتر از افراد با شماره سبز و مشکی امتیاز کسب کردند.

 

[گورباه آبی هستم]

اثرات روانی رنگ​

به‌طورکلی ادراک رنگ تا حدودی ذهنی است. اما برخی رنگ‌ها معنای جهانی دارند. طیف رنگ‌های موجود در ناحیه قرمزرنگ‌های گرم شناخته می‌شوند و شامل قرمز، نارنجی و زرد است. این رنگ‌ها حسی از گرما و راحتی تا احساس خشم و خصومت را برمی‌انگیزد.

رنگ‌های طیف آبی به‌عنوان رنگ‌های سرد شناخته می‌شوند و شامل آبی، بنفش و سبز هستند. این رنگ‌ها اغلب به‌عنوان نماد آرام بودن شناخته می‌شوند. اما گاهی می‌توانند احساس غم یا بی‌تفاوتی را هم القاء کنند. به همین دلیل شناخت ویژگی رنگ‌‌ها برای انتخاب درست و اصولی آن‌ها مهم است.

درک رنگ‌ها تا حدودی ذهنی بوده و بر عملکرد انسان تاثیرگذار است.

 

[گورباه آبی هستم]

روانشناسی رنگ قرمز​

قرمز جزء رنگ‌های اصلی محسوب می‌شود. رنگ‌هایی مانند قرمز می‌توانند توجه افراد را به خود جلب کنند. رنگ قرمز با هیجان، اشتیاق،خطر، انرژی و عمل همراه است. همچنین تداعی‌کننده جنگ، خطر، قدرت، عزم و اراده و عشق است. قرمز متابولیسم بدن و میزان تنفس را افزایش داده و باعث بالارفتن فشارخون می‌شود. این رنگ بیشتر از هر رنگ دیگری توجه را به خود جلب می‌کند. به همین دلیل برای هشدار خطر از آن استفاده می‌کنند.

 

[گورباه آبی هستم]

روانشناسی رنگ زرد​

در روانشناسی رنگ معنای رنگ زرد حول آفتاب می‌چرخد. زرد احساس خوشبختی،مثبت‌اندیشی، خوش‌بینی و گاهی فریب و هشدار را القاء می‌کند. زرد روشن‌ترین رنگ در طیف رنگ‌ها محسوب می‌شود. از این رنگ در ایده‌های تازه، پروژه‌های خلاقانه یا ابتکارات تجاری جدید استفاده می‌کنند. طبق مطالعات انجام‌شده تأثیر رنگ زرد بر افزایش فعالیت ذهنی، سطح آگاهی و انرژی اثبات شده است.

روشنایی این رنگ ذهن را باز کرده و افراد را ترغیب می‌کند که روش‌های کسل‌کننده را کنار گذاشته و به دنبال دیدگاه‌های جدید باشند. مطالعات انجام‌شده رنگ زرد را با نیمکره سمت چپ مغز مرتبط می‌دانند. البته استفاده بیش از حد از رنگ زرد ممکن است آزاردهنده به نظر برسد. معمولاً نوزادان در اتاق‌های زردرنگ بیشتر گریه می‌کنند.

 

[گورباه آبی هستم]

روانشناسی رنگ نارنجی​

نارنجی نشان‌دهنده خلاقیت، ماجراجویی، اشتیاق، موفقیت و تعادل است. رنگ نارنجی از ترکیب رنگ قرمز و زرد به وجود می‌آید. رنگ زرد نشانه خوش‌بینی و نشاط است. درحالی‌که قرمز نشانه احساسات شدید، عشق و حتی تسلط می‌باشد. نارنجی در میانه این دو رنگ قرار می‌گیرد. نارنجی حس جوانی، ارتباطات و اثبات‌گرایی را منتقل می‌کند. این رنگ باعثتقویت برون‌گرایی شده و افراد را برای رهایی از محدودیت‌ها ترغیب می‌کند. انرژی رنگ قرمز و شادی رنگ زرد در رنگ نارنجی ترکیب می‌شود. این رنگ همچنین شیفتگی، عزم و جذابیت را نشان می‌دهد.

 

[گورباه آبی هستم]

روانشناسی رنگ صورتی​

صورتی یکی از ملایم‌ترین و درعین‌حال متناقض‌ترین رنگ‌ها است. رنگ صورتی حول محور زنانگی، بازیگوشی، ناپختگی و عشق بی‌قیدوشرط قرار دارد. به همین دلیل از این رنگ در برندهای مخصوص خانم‌ها بسیار استفاده می‌شود. این رنگ نشان‌دهنده حالت ملایم عشق است. این رنگ حساسیت، آسیب‌پذیری و جوانی را القاء می‌کند. صورتی رنگی آرامش‌بخش و بدون حس تهدید است و با بی‌گناهی، امید و خوش‌بینی ارتباط دارد. این رنگ همچنین جنبه‌های مثبت زنانگی مانند پرورش و مهربانی را نشان می‌دهد.